Zingevingszorg in de praktijk

Zingeving wordt meer en meer onderdeel van de breder wordende kijk op gezondheid. Maar hoe werkt ‘zingevingszorg’ in de praktijk? De handleiding bij het boek De biografie als medicijn biedt concrete handvatten waarmee hulpverleners en patiënten hun voordeel kunnen doen. Pieter Barnhoorn, huisarts in Leiden, recenseert de handleiding bij De biografie als medicijn – Coachen aan de hand van de vier dimensies.

Omdat zingeving door steeds meer mensen, zelfs door dokters, wordt gezien als een wezenlijk onderdeel van gezondheid, is het verstandig om een bepaalde mate van ‘tweetaligheid’ te ontwikkelen. Naast de biopsychosociale taal, ook de taal van de levensvragen.

Taalveld

Veel hulpverleners echter, zijn weinig geschoold in het praten over zingeving, betekenisverlening, doelen en waarden. Hoe kom je nou met patiënten in gesprek over die levensvragen, zonder te vervallen in de ons aangeleerde taal van symptomen en diagnosen?

Dimensies van zingeving

De auteurs, beide coach met een indrukwekkende werkervaring, gebruiken voor het gestructureerd bevragen van dit onderdeel van gezondheid als kapstok het beeld van de pyramide. In het intakegesprek wordt met de vraag van de client/patiënt een vloertje gelegd. Daarna volgen de 4 zijden; de fysieke, sociale, psychologische en spirituele dimensie. Eenmaal beland op de top van de pyramide, kan er worden teruggeblikt en kan de essentie van de zoektocht worden gezocht.

Herkenbare casussen

Er zijn meer boeken over zingeving geschreven, maar velen daarvan geven bijvoorbeeld de rechtgeaarde dokter een wat ongemakkelijk gevoel. Moet het echt allemaal zo zweverig? Dit boek is niet onnodig vaag. De kapstok van de pyramide biedt structuur. De lardering met bijvoorbeeld voor huisartsen herkenbare casussen en voorbeeldvragen, daagt uit er morgen al mee aan de slag te gaan.

Tweetaligheid

Maar dit boek biedt vanzelfsprekend geen antwoorden uit de categorieën ja, nee of een getal. Dat is ook niet de taal van de levensvragen. Je patiënten gaan het waarderen, wanneer je je consulten met de hier aangereikte ‘tweetaligheid’ laat verrijken.

Susanne Kruys & Wouter Zuurbier. Handleiding bij De biografie als medicijn – Coachen aan de hand van de vier dimensies. Amsterdam. Lannoo Campus. 2020. 152 pagina’s. € 29,99. ISBN 9789401466769

Deze recensie verscheen eerder in het vaktijdschrift Huisarts & Wetenschap:

Zie ook de recensie van Gerard Lohuis over De biografie als medicijn.

Lees ook deze artikelen:

In therapie?

Martin Appelo werkt als therapeut, docent, supervisor en onderzoeker. En sinds 10 jaar publiceert hij boeken die bijzonder informatief zijn voor mensen die zich willen verdiepen in aspecten van psychologie, bepaalde aandoeningen, gedrag en het veranderen daarvan. Recent verscheen van zijn hand 47 redenen om niet in therapie te gaan… en één om het wel te doen.

Het waait wel weer over

Johan Stegeman schrijft op verzoek van Mooigeschreven over de totstandkoming van zijn bijzondere autobiografie en ervaringsverhaal in de ggz. Waardering en zingeving staan centraal in zijn herstel en werk.

‘Je als nieuwe moeder gehoord voelen is vaak al zo waardevol’

‘Rondom het moederschap bestaan naar mijn idee nog veel taboes’, schrijft Danique in haar nieuwste blog. ‘Denk bijvoorbeeld aan het (moeten) genieten van je zwangerschap, borstvoeding versus flesvoeding, een voorkeur hebben voor een bepaalde wijze van bevallen of de kraamtijd. De goedbedoelde en uiteenlopende adviezen vliegen je soms om de oren.’ ‘Persoonlijk vind ik dat […]

Oefenen in liefde – Als er geen wij is – Boekrecensie

Oefenen in liefde – Als er geen wij is: een boekbespreking van dit boek van Marieke van […]

Boekbespreking Pijn, strijd en zin

Deze boekbespreking door Timo van Kempen behandelt de bundel Pijn, strijd en zin van het KSGV met essays onder redactie van onder anderen Prof.dr. Arjan Braam

Boekbespreking Pijnlijke verrijking

In het boek Pijnlijke Verrijking van Fedia Jacobs voert psychiater Samuel Rubinstein – het alter ego van de schrijver – gesprekken met slachtoffers van geweld. Onder andere met een zoon van een joodse kampoverlevende, een oorlogsveteraan, een dochter van een politiek vluchteling en iemand die als kind verzeild raakte in oorlogsgeweld.